این کشور را با آسمان‌خراش‌هایش می‌شناسند. کشوری که تا همین ۶۰ سال پیش وجود خارجی نداشت. کشوری به نام چین تایپه. اما همین کشور طی گذشته شش دهه توانسته رشد اقتصادی حیرت‌انگیزی را تجربه کند. در مسیر این رشد اقتصادی زنان تایوان نقش‌های شاخصی را ایفا کرده‌اند.
در واقع زنان تایوان سهم بالایی در رشد اقتصادی‌اش داشته‌اند. آغاز راه سخت بوده اما این زنان توانسته‌اند راه خود را پیدا کنند و در این کشور نوظهور، مشارکت اقتصادی بالایی داشته باشند. در این گزارش به میزان حضور زنان تایوان در بازار کار این کشور و روند رو‌به‌رشد آن پرداخته‌ایم.
۴۵درصد از زنان تایوان در بازار کار
در سال‌های اخیر، حدود ۴۵درصد از زنان تایوان در بازار کار حضور یافته‌اند. از این گذشته، زنان دوشادوش مردان نقش موثری در پیشرفت اقتصادی کشورشان دارند. حال می‌توان تصور کرد که اگر مشارکت زنان در اقتصاد این کشور افزایش یابد، آنچه نصیب این کشور می‌شود، رشد اقتصادی و اجتماعی به مراتب بالاتر و بهتر است.
اما بانوان این نقطه از زمین نیز مانند بسیاری از همتایان خود در سراسر جهان، به خاطر وجود باورهای کلیشه‌ای در مورد نقش‌های جنسیتی و سیاست‌های عمومی، همچنان بالاترین انتظاری که از آنها می‌رود این است که در خانه حضور داشته باشند.
نتیجه این شیوه تفکر این بوده که در بازار کار، نقش دوم به زنان رسیده است. در اغلب اوقات تبعیض جنسیتی بر قوانین حاکم بر محل کار هم تاثیرگذار بوده است. اما همه این موارد موجب نشده که زنان در بازار کار حضور نداشته باشند. آنها کم‌کم جلو آمده‌اند و سهم‌شان را از بازار کار افزایش داده‌اند.
زنان تایوان معجزه می‌کنند
تایوان به خاطر رشد اقتصادی پرشتاب به ویژه افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد ملی شناخته می‌شود. نقش زنان در این پیشرفت چقدر بوده است؟ یکی از شاخص‌های احتمالی برای پاسخ به این سوال میزان مشارکت زنان است. میزان مشارکت زنان نزدیک به ۳۶درصد بوده درحالی‌که این نرخ برای مردان بیش از ۸۶درصد بوده است. این نرخ البته بعد از سال ۱۹۸۶ به حدود ۴۵درصد رسید.
یکی از شاخص‌های پیشرفت اقتصادی تایوان از سال ۱۹۶۶ به بعد که نخستین کارخانه‌ها در این کشور صنعتی احداث شد و بعد سرمایه‌گذاران خارجی به این کشور آمدند، افزایش نیروی کار زنان بود. در واقع این نیروی کار جوان و ارزشمند زنان بود که توانست رشد اقتصادی تایوان را تا سر حد معجزه بکشانند.
سیر صعودی حضور زنان تایوان در اقتصاد
مشارکت زنان به‌عنوان نیروی کار در تایوان از سال ۱۹۹۶ و با تغییر شرایط بازارهای کار در این کشور عوض شد؛ صنایع تمام اتوماتیک رشد بسیار بالایی را تجربه کرد و فضا را برای بخش بزرگی از بازار نیروی کار تنگ کردند؛ به طوری‌که که ۶۱درصد بازار کار تایوان در اختیار صنایع تمام اتوماتیک قرار گرفت.
در پی این تغییر و دگرگونی خانم‌ها در سال ۱۹۷۸ مشارکتی ۳۷درصدی در بازار کار داشتند و این نرخ را در سال ۱۹۹۷ به ۶۲درصد افزایش دادند. این در حالی بود که نرخ مشارکت مردان در صنایع تمام اتوماتیک بیشتر شد. این آمار به خوبی نشان می‌دهد که زنان نقش مهم و غیرقابل انکاری در پیشرفت‌های اقتصادی تایوان داشتند.
کسبوکارهای کوچک محل ظهور استعدادهای زنان تایوان
خانم‌ها علاوه بر صنایع سنگین، در کسبوکارهای کوچک و تشکیلات اقتصادی گوناگون نیز نقش بسیار موثری داشتند. این کسب‌وکارها بخش بزرگی از اقتصاد تایوان را تشکیل می‌دهند. سیاست‌های تشویقی در دهه ۵۰ نیز کمک زیادی به زنان تایوان کرد که بتوانند همه کارهای مربوط به خانه و محل کار، از پخت و پز گرفته تا ریاست بر کسب‌وکار را به خوبی و با ایجاد تعادل انجام دهند.
نکته جالب در مورد تایوانی‌ها این است که موفقیت یک بنگاه اقتصادی در این کشور در زمینه‌های بازاریابی و کارایی از مسیر خانواده می‌گذرد. در واقع کسانی می‌توانند در این زمینه‌ها موفق باشند که به احساسات، روابط و به‌طور کلی به مفهوم خانواده توجه کنند و البته که گذر از این مسیر بدون توجه به زنان ممکن نیست. هرچند این پیشرفت‌ها معایبی هم برای خانم‌های تایوانی داشته که به تعدادی از آنها اشاره می‌شود:
ثابت ماندن دیدگاه سنتی نسبت به زنان
اگرچه معجزه اقتصادی تایوان منافع زیادی برای زنان این کشور داشت اما همچنان نتوانست تقسیم‌بندی کاری میان زنان تایوان و مردان این کشور را بشکند. طبق دیدگاه‌های سنتی کار در آرایشگاه، فروشندگی، کار در کارخانه‌های وسایل الکترونیکی و نیر عرضه مواد غذایی همچنان برای زنان بود و کارهای فیزیکی، مکانیکی، کار در حوزه فولاد و حمل و نقل همچنان با آقایان بود. این یعنی زنان باز هم جایی در حرفه‌های تصمیم‌ساز نداشتند.
افزایش تبعیض جنسیتی در بازار کار
دسترسی به مشاغل گوناگون برای زنان باز هم یک تبعیض آشکار در حق آنان بود. حدود ۷۰درصد آگهی‌های شغلی برای پست‌هایی چون مدیریت، معاونت یا کارمند حرفه‌ای از آن مردان بود. در حالی‌که تقریبا همین درصد از مشاغل در شغل‌هایی چون منشی‌گری، حسابداری و کارهای خدماتی برای زنان بود.
این مسئله یعنی نفر دوم بودن برای زنان تایوان ادامه داشت. اما همه این روندها طی سال‌های متوالی و با زمینه‌سازی‌های دولتی و افزایش حضور زنان در بازار کار، بهبود یافته است. در واقع زنان کشور تایوان خود به میدان آمده‌اند و توانسته‌اند حق‌شان را بگیرند. حضور زنان در فعالیت‌های اقتصادی نه تنها بنیان خانواده‌ها را تهدید نکرده، بلکه زمینه رشد و آگاهی خانواده‌ها را هم فراهم کرده است. سود چنین رشدی نیز در نهایت نصیب کلیت جامعه می‌شود. نتیجه همه تلاش‌های زنان تایوان با به دست آوردن مقام ریاست جمهوری به بار نشست و برای نخستین بار آنها از سال ۲۰۱۶ یک رییس جمهور زن دارند.
ذکر این نکته بسیار مهم است که حضور فعالانه زنان زنان تایوان منحصر به عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی نشد و در سال ۲۰۱۶، یک زن به‌عنوان رییس جمهور تایوان انتخاب شد. «تسای اینگ ون»، کاندیدای حزب «دموکراتیک مترقی» در انتخابات ریاست جمهوری تایوان موفق به کسب ۶۰درصد آراء شد. وی نخستین رییس جمهوری زن تایوان محسوب می‌شود.
